İstanbul Gelişim Üniversitesi (İGÜ) Sağlık Bilimleri Fakültesi (SBF) Çocuk Gelişimi (Tr) Bölüm Başkanı Dr. Nurten Elkin ''Sağlıksız ailelerin varlığı sağlıksız toplumu oluşturacaktır bu nedenle ailelerin sağlığının bozulması tüm toplumun sağlığının bozulması demektir'' dedi.

Toplumun temel yapı taşı olan ve yüzyıllar öncesinden bizlere miras kalmış önemli bir kurumdur aile.  Dolayısıyla sağlıklı aileler sağlıklı toplumun temelini oluştururlar. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 1993 yılında aldığı bir kararla 15 Mayısı “Uluslararası Aile Günü” olarak ilan etmiş ve 1994 yılından itibaren de tüm dünyada ve ülkemizde kutlanmaya başlanmıştır. Ayrıca bu günün yer aldığı hafta olan 15–21 Mayıs ise “Aile Haftası” olarak kabul edilmiştir.

 Aile, toplum ile birey arasındaki bağı sağlama görevini üstlenen ve toplumun devamını sağlayan sosyal bir kurumdur. Ailenin işlevleri, biçimi veya özellikleri zaman içinde değişime uğrasa da; aile, tüm toplumlarda tarih boyunca var olmuştur. Toplumun  ilk ve doğal çekirdeği olan aile hem bireyin bedensel, entelektüel ve ahlaki gelişiminin doğal koşullarını sağlar hem de toplumun temel yapı taşlarını oluşturur. Çocuğun yetiştirilmesi, eğitilmesi ve toplumun sağlıklı bir üyesi haline getirebilmesi için en uygun ortam ailedir. Toplumlar temel değerlerini aile aracılığı ile yeni kuşaklara aktarırlar. Anne ve baba, çocuğa beslenme, barınma, korunma ve öğrenim imkanı sunmakta; çocuğa yeterince ilgi, sevgi ve şefkat göstererek, ihtiyaçlarını yerinde ve zamanında karşılayarak çocukta güven duygusunun temelini atmakta ve yeteneklerinin gelişmesine yardımcı olmaktadırlar. Bu noktadan hareketle, ailenin çocuğu geleceğe hazırlamada en etkili kurum olduğu söylenilebilir.

Aile sağlığı; üyelerinin sağlıklı olması ve en üst düzeyde fonksiyonel kapasitede hedeflerine odaklanmaları ile tam iyilik halinin sürdürülmesini içeren bir kavram olarak açıklanır.

Aile sağlığı bireysel olarak aile üyelerini ve bütün olarak aile sisteminin biyolojik, psikolojik, sosyolojik ve kültürel bütün parametrelerini içeren dinamik bir iyilik halidir.

• Aile sağlığının tanımını yapmak mümkünken, sağlıklı ailenin tanımını yapmak oldukça güçtür.
• Literatürde sağlıklı aile başarılı aile olarak tanımlanmaktadır.
• Ancak temel olarak sağlıklı ailenin bir takım özelliklerinden bahsetmek mümkündür.
• Sağlıklı ailenin özellikleri:
• Aile üyeleri arasında iyi bir iletişim vardır
• Aile üyeleri birbirini destekler ve onaylar
• Aile üyeleri rol, görev ve sorumluluklarının farkındadır
• Aile üyeleri birbirine güvenirler
• Ailede neşe vardır boş zamanlar birlikte paylaşılır
• Toplumsal yaşamdaki doğru ve yanlışlar öğretilir
• Ailenin sahip olduğu gelenek ve görenekleri vardır
• Aile üyeleri birbirinin mahremiyetine saygı duyarlar
• Aile içi sorunlar, krizler birlikte çözülür. Tüm bu özelliklere ek olarak aile aslında bir güç birliğidir.

Toplumun ailelerden oluştuğunu belirtmiştik dolayısıyla sağlıksız ailelerin varlığı sağlıksız toplumu oluşturacaktır bu nedenle ailelerin sağlığının bozulması tüm toplumun sağlığının bozulması demektir. Ailenin yaşam döngüsü içinde karşılaşabilecekleri sorunlarda güçlü oldukları baş etme mekanizmalarını kullanmaları fakat bunların yetersiz kaldığı durumlarda her türlü profesyonel danışmanlık almaları tüm aile bireylerinin ve özellikle de çocukların bedensel ve ruhsal sağlıkları açısından önemli ve hatta gereklidir.


Kaynaklar

Çağan, K. Ailenin İşlevleri. İstanbul: Açılım / 2016
Kuğuoğlu S, Demirbağ B. Aile Temelli sağlık yaklaşımı Akademisyen Tıp Kitabevi Ankara/ 2015