Kovid-19 salgını ile dünya genelinde karantina ve çeşitli risk grupları için sokağa çıkma yasakları ve kısıtlamaları uygulanmış ve uygulanmaktadır. Bu durum sağlık hizmetlerinin uygulanabilirliğini kısıtlamış hastaların sağlık merkezlerine gitmesini zorlaştırmıştır. Salgının yarattığı yoğunluk sebebiyle birçok cerrahi operasyon ertelenmiş veya iptal edilmiştir. Bu durum bireyleri konservatif tedavilere yönlendirmiştir. Bu dönemde Tele-Rehabilitasyon uygulamalarının kullanımı artmıştır. Tele-Rehabilitasyon sayesinde riskli ve kronik hastalıklara sahip bireylerin rehabilitasyona erişimi devam etmiştir. Aynı zamanda hastaların temasını ciddi oranda azalttığından dolayı virüs bulaşma riskini de azaltmıştır.
Pandemi Döneminde Tele-Rehabilitasyon
Pandemi ile kullanımı yaygınlaşan Tele-Rehabilitasyon, rehabilitasyon hizmetlerinin bilgisayara dayalı teknolojiler ve iletişim araçları ile rehabilitasyona erişimin sağlanması ve bağımsız yaşamın desteklenmesi amacıyla uzmanlar tarafından verilen bir hizmettir. Tele-Rehabilitasyonun en önemli avantajları; zaman, mesafe, maliyet engellerini ve bireyler arasındaki teması azaltmasıdır. Yakın zamanda dünyayı etkisine alan Kovid-19 salgını ile Tele-Rehabilitasyon uygulamaları daha popüler hale gelmiştir. Fakat Tele-Tıp uygulamalarının tarihçesi 20. yüzyıla dayanmaktadır. Bilinen ilk Tele-Tıp uygulaması 1959 yılında Nebraska Üniversitesi kampüsünde gerçekleştirilmiş ve bir akıl sağlığı merkeziyle bağlantı kurulmuştur. İlk geniş kapsamlı uygulama ise 1988 yılında Ermenistan’daki deprem sonrasında Amerika Birleşik Devletleri, 200’den fazla Sovyet doktoruna konsültasyon desteği vermesidir. Daha sonraki yıllarda askeri ve sivil alanda yapılan çalışmalar ile Tele-Tıp hizmetleri yaygınlaştırılmaya çalışılmıştır.
Gelişen alt yapı ve teknoloji sayesinde Tele-Rehabilitasyonun uygulanabilirliği artmıştır. Kovid-19 salgını ile dünya genelinde karantina ve çeşitli risk grupları için sokağa çıkma yasakları ve kısıtlamaları uygulanmış ve uygulanmaktadır. Bu durum sağlık hizmetlerinin uygulanabilirliğini kısıtlamış hastaların sağlık merkezlerine gitmesini zorlaştırmıştır. Salgının yarattığı yoğunluk sebebiyle birçok cerrahi operasyon ertelenmiş veya iptal edilmiştir. Bu durum bireyleri konservatif tedavilere yönlendirmiştir. Bu dönemde Tele-Rehabilitasyon uygulamalarının kullanımı artmıştır. Tele-Rehabilitasyon sayesinde riskli ve kronik hastalıklara sahip bireylerin rehabilitasyona erişimi devam etmiştir. Aynı zamanda hastaların temasını ciddi oranda azalttığından dolayı virüs bulaşma riskini de azaltmıştır.
Tele-Rehabilitasyon, gelişmiş şehir merkezlerinde mevcut olan rehabilitasyon hizmetlerine kırsal toplumların da eşit erişimini sağlamak için fırsatlar sunmaktadır. Tele-Rehabilitasyon bir diğer avantajı ise klinisyenler ve hastaları arasındaki mesafe engelini minimalize etmesidir. Kırsal bölgeler ve gelişmiş şehir merkezleri arasında bağlantı kurularak klinisyenler ve hastaları için bu merkezler arasında seyahat etme ihtiyacını ve maliyetini azaltır. Bu sayede klinisyenler seyahatle kaybettiği zamanı hastaları için daha verimli rehabilitasyon hizmeti sağlamak için kullanabilirler.
Geleneksel yüz yüze rehabilitasyon hizmetleri ile karşılaştırıldığında başlangıçta Tele-Rehabilitasyon cihazlarının satın alınması, uygun mekanların hazırlanması ve hizmetin uygulanabilmesi için yüksek miktarda kurulum maliyeti gerektirilebilir. Fakat zamanla bu maliyet uzaktan yürütülen rehabilitasyon hizmetlerinin düşük maliyeti ve pandemi sürecinde sağladığı güvenli alan ile kompanse edilebilmektedir.
Tele-Rehabilitasyon hizmetleri, rehabilitasyonun birçok alanında kullanılmaktadır. Pandemi sürecinde ise yüksek risk gruplarıyla teması azaltması ile bu hastaların korunmasını sağlar. Zaman, mesafe ve maliyet engellerini azaltarak kronik hastalığa sahip olgularda herkesin rehabilitasyon hizmetlerine eşit şekilde ulaşmasını sağlar. Fakat Tele-Rehabilitasyonun önemli dezavantajları da bulunmaktadır. Henüz hasta grupları için kesinleşmiş tedavi protokolleri tam olarak oluşturulamamıştır. Tele-Rehabilitasyon için teknolojik erişimin olması gerekmektedir. Bu durum teknoloji kullanımı yetersiz bireyler için dezavantaj oluşturmaktadır. Gelecekte Tele-Rehabilitasyon üzerine yatırımların ve çalışmaların yapılması gereklidir.
