Sağlık Bilimleri Fakültesi - sbf@gelisim.edu.tr

Çocuk Gelişimi








 20 Kasım her yıl tüm dünyada Çocuk Hakları Günü olarak kutlanmaktadır


İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Gelişimi Türkçe Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Nurten Elkin, dünya çocuk hakları gününde paylaşımlarda bulundu.


Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 20 Kasım 1959 yılında Çocuk Hakları Bildirgesini, 20 Kasım 1989’da Çocuk Haklarına Dair Sözleşme’ yi kabul etmiştir. “Çocuk Hakları Günü” 1990 yılından itibaren kutlamaktadır. Çocuk Haklarına dair Sözleşme’nin temel ilkeleri toplumda  çocuklar arasında ayrım gözetmeme, yaşama ve gelişimleri için uygun çevrenin sağlanması ve her durumda çocuğun yüksek yararının korunmasıdır. Sözleşmeye göre 18 yaşın altındaki her birey çocuk olarak kabul edilir ve çocuk hakları, nerede yaşarlarsa yaşasınlar bütün çocuklar için geçerlidir, geçerli olmalıdır. Çocukları ilgilendiren bütün konularda erişkinlerin görevi çocukların haklarını koruyacak önlemleri almaktır. Çocuk hakları, kanunen veya ahlâki olarak dünya üzerindeki tüm çocukların doğuştan sahip olduğu; eğitim, sağlık, barınma; fiziksel, psikolojik veya cinsel sömürüye karşı korunma gibi haklarının hepsini birden tanımlamakta kullanılan evrensel kavramdır.

Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşmesi'nin çok sayıda maddesi çocukların sağlıklı bir yaşam sürdürmelerini desteklemektedir. Sözleşmesi'nin 6. maddesine göre her çocuk esas olarak yaşama hakkına sahiptir. İlaveten, 24. madde gereğince her çocuk ulaşılabilir en yüksek sağlık standartlarından yararlanabilmelidir; gerekli tedavi ve iyileştirme hizmetlerinden faydalanabilmelidir. Bu nedenle; en iyi koşullarda dünyaya gelmelerinin sağlanması, büyümeleri ve gelişmeleri için en uygun ortamın hazırlanması, geleceğe dönük fiziksel, ruhsal ve zihinsel donanımlarının en üst düzeyde oluşturulması ülkemizin geleceği açısından hayati önem taşımaktadır. Ülkemizde verilen sağlık hizmetleri içerisinde anne ve çocuk sağlığı önemli bir yer tutmaktadır.  Yenidoğan tarama programları, büyüme ve gelişme takibi, bağışıklama, beslenme danışmanlığı ve çocukluk çağı bulaşıcı hastalıklara karşı koruyucu önlemlerin alınması bunlardan birkaç tanesidir. Sağlık hakkı çocukların en önemli haklarından biridir. Sağlık Bakanlığımız tarafından bebek ve çocuklara yönelik pek çok
program başarıyla hayata geçirilmiş ve güzel sonuçlar alınmıştır. Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinin sunulduğu Aile Sağlığı Merkezlerinde her bebek, doğumdan sonra ilk yıl içinde 9, 6 yaşına dek 16 defa aile hekimlerince ücretsiz olarak izlenmektedir. Çocukların sağlıklı olsalar da rutin kontrollerinin yapılması, büyüme ve gelişmelerinin izlenmesi ve desteklenmesi tüm çocukların haklarıdır. Ayrıca çocuk istismarı ve ihmalinin önlenmesinde Çocuk İzlem Merkezlerinin kurulması ve uygulamaları; çocuklara madde bağımlılığının önlenmesine yönelik verilen eğitimler ve danışmanlık hizmetleri; Sağlıklı Hayat Merkezi bünyesinde çocuk gelişimi biriminde verilen danışmanlıklar ve toplum sağlığı hizmetleri çocukların biyolojik, psikolojik ve sosyal iyilik hallerinin sağlanmasında önemli olan hizmetlerdir. Atatürk’ün “Çocuklar her türlü ihmal ve istismardan korunmalı, onlar her koşulda yetişkinlerden daha özel ele alınmalıdır.” veciz sözü, adeta Çocuk Hakları sözleşmesinin özünü oluşturmaktadır.
 
Sonuç olarak; toplum sağlığının korunup geliştirilmesinde toplumun geleceği olan çocukların hak ihlallerinin olmaması sağlıklı yaşam hakkı, eğitim hakkı ve diğer temel çocuk haklarına sahip olarak yaşamlarını sürmelerinin sağlanması önemli ve gereklidir.