Dünya Kadınlar Günü, her yıl 8 Mart'ta Birleşmiş Milletler tarafından kutlanan uluslararası bir gündür. Bu özel gün, kadınların insan hakları çerçevesinde toplumsal, ekonomik ve siyasi alanlarda güçlenmesini desteklemeyi ve başarılarını görünür kılmayı amaçlamaktadır. Aynı zamanda kadın hakları mücadelesinde önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilmektedir.
8 Mart Dünya Kadınlar Günü Tarihi Kökeni
8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nün kökeni, 1908 yılında New York’ta 15 bin tekstil işçisinin daha iyi çalışma koşulları, adil ücret ve seçme hakkı talebiyle gerçekleştirdiği yürüyüşe dayanmaktadır. 1910 yılında Danimarka’da düzenlenen Uluslararası Kadın Konferansı’nda, sosyalist lider Clara Zetkin, kadın hakları ve toplumsal eşitliği vurgulamak amacıyla 8 Mart’ın “Dünya Kadınlar Günü” olarak kutlanmasını önermiştir.
Bu öneri kabul edilmiş ve 1911’de Avusturya, Danimarka, Almanya ve İsviçre’de ilk resmi kutlamalar gerçekleştirilmiştir. Yıllar içinde bu gün, kadın hakları ve toplumsal cinsiyet eşitliği mücadelesinin simgesi haline gelmiştir. 1977 yılında Birleşmiş Milletler tarafından resmen tanınarak, dünya genelinde farklı etkinliklerle kutlanmaya başlanmıştır.
8 Mart’ın Seçilme Nedeni
8 Mart’ın Kadınlar Günü olarak belirlenmesiyle ilgili farklı görüşler bulunmaktadır:
1917 yılında Rusya’da gerçekleşen Şubat Devrimi’ni tetikleyen kadın grevlerinin, Çarlık rejiminin çöküşüne katkıda bulunması.
8 Mart 1908’de New York’ta kadın işçilerin daha iyi çalışma koşulları ve oy hakkı için düzenlediği gösteriler.
25 Mart 1911’de New York’ta meydana gelen Triangle Gömlek Fabrikası yangını, kadın işçilerin kötü çalışma koşullarıyla ilgili farkındalığın artmasına yol açmıştır.
Birleşmiş Milletler’e göre, özellikle 1917’de Rusya’daki kadın grevleri, bugünün resmi olarak kabul edilmesinde etkili olmuştur.
Türkiye’de 8 Mart Kadınlar Günü
Türkiye’de Dünya Kadınlar Günü’nün kutlanması ilk kez 1921 yılında gerçekleşmiştir. Ancak çeşitli dönemlerde bu kutlamalara izin verilmemiştir. 1975 yılında, Birleşmiş Milletler tarafından ilan edilen “Kadın On Yılı” çerçevesinde, Türkiye’de de kadın haklarına dair farkındalık artmış ve aynı yıl “Kadın Yılı Kongresi” düzenlenmiştir. Bu gelişmeyle birlikte, 8 Mart kutlamaları Türkiye’de daha geniş çapta gerçekleştirilmeye başlanmıştır.
2025 Yılı Dünya Kadınlar Günü Teması
Birleşmiş Milletler, 2025 yılı için Dünya Kadınlar Günü temasını “Tüm Kadınlar ve Kız Çocukları İçin: Haklar, Eşitlik ve Güçlendirme” ("For ALL women and girls: Rights. Equality. Empowerment.") olarak belirlemiştir. Bu yılın teması, kadınların güçlendirilmesi, haklarının korunması ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin hızlandırılması konularına odaklanmaktadır.
Ayrıca, Dünya Kadınlar Günü’nün resmi internet sitesinde 2025 yılı için tema “Eylemi Hızlandır” ("Accelerate Action") olarak duyurulmuştur. Bu tema kapsamında, dünya genelinde bireyler ve kurumlar, kadınların haklarına dikkat çekmek için #IWD2025 ve #AccelerateAction etiketleriyle dayanışma mesajları paylaşmaya teşvik edilmektedir.
Kadın Hakları İçin Daha Güçlü Bir Gelecek
8 Mart Dünya Kadınlar Günü, yalnızca kadınların başarılarını kutlamak için değil, aynı zamanda toplumsal cinsiyet eşitliği mücadelesine katkıda bulunmak için önemli bir fırsattır. Daha adil, eşit ve güçlü bir dünya için kadın haklarını destekleyelim!
