Atölye, İGÜ Bağımlılıkla Mücadele Koordinatörü Dr. Öğr. Üyesi Nurten ELKİN tarafından 13 Mart 2025 tarihinde, 13.00-15.00 saatleri arasında Gelişim Tower 17. katta düzenlendi. "Sağlığı Geliştirme" teması işlenen etkinlikte, vaka analizleriyle konu açıklanmış ve katılımcıların soruları yanıtlanmıştır.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) sağlığı, fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik hali olarak tanımlamaktadır. Bireylerin, ailelerin ve toplumun bu iyilik düzeyine ulaşmasını sağlamak için sağlığın korunması ve geliştirilmesine yönelik stratejilerin uygulanması büyük önem taşımaktadır. Dünya genelinde ve Türkiye'de en sık karşılaşılan hastalıklar ve ölüm nedenleri büyük ölçüde benzerdir. Kardiyovasküler hastalıklar, kanser, diyabet ve bulaşıcı hastalıklar, bu gruba dahil olan başlıca hastalıklardır. Bu hastalıkların değiştirilebilir risk faktörleri de ortak özellikler göstermektedir: yetersiz beslenme, tütün kullanımı, stres ve fiziksel aktivite eksikliği.
Olumlu sağlık davranışlarının kazandırılması (dengeli beslenme, düzenli fiziksel aktivite, tütün kullanımından kaçınma, stres yönetimi) bu hastalıkların görülme sıklığını önemli ölçüde azaltabilir. Sağlığı geliştirme programları, bireylere, ailelere ve topluma bu alışkanlıkları kazandırmada kritik bir rol oynamaktadır. Sağlığı geliştirme odaklı bir yaklaşımla, hastalıkların tedavisine ayrılan sağlık harcamalarının azaltılması da mümkün olabilecektir. Bu nedenle, ulusların geleceği açısından sağlık geliştirme planlarının uygulanması bir gereklilik haline gelmiştir.
Tüm yaş gruplarındaki bireylerin sağlığını desteklemek
Kronik hastalıklar ve yetersizlik durumlarında sağlığı optimize etmek
Sağlıklı bir çevre oluşturmak
Sağlığı Geliştirme, doğrudan bireyin, ailenin ve toplumun sağlık potansiyelinin artırılmasına ve iyilik düzeyinin yükseltilmesine yönelik aktiviteleri kapsar. Hastalık ve yaralanmalardan korunmayı içermez, dinamik bir süreçtir.
Sağlığı Koruma ise, zararlı davranışlardan kaçınma ve hastalıkların önlenmesi anlamına gelir. Durağan bir süreçtir ve bireyin sağlık durumunun patolojik bir sürece geçmesini önlemeyi hedefler.
Bireyleri ve toplumu sağlık risklerinden koruyarak sağlıklı yaşam biçimini teşvik etmek
Bireylere ve topluma erişilebilir, uygun, etkili ve verimli sağlık hizmetleri sunmak
Bireyin sağlık gereksinimlerine ve beklentilerine insan odaklı ve bütüncül bir yaklaşımla yanıt vermek
Koruyucu sağlık hizmetleri aşağıdaki merkezlerde bütüncül bir yaklaşımla sunulmaktadır:
Aile Sağlığı Merkezleri (ASM)
Toplum Sağlığı Merkezleri (TSM)
Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM)
Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri
Halk Sağlığı Laboratuvarları
Obezite ve Kronik Hastalıklarla Mücadele
Sağlıklı Beslenme
Fiziksel Aktivitenin Teşviki
Tütün, Alkol ve Madde Bağımlılığı ile Mücadele
Kanser Erken Tanı ve Tarama Programları
Koruyucu Ruh Sağlığı Hizmetleri
Tütünle Mücadele Programı: Türkiye’de tütün kullanımını azaltmaya yönelik en önemli ulusal programlardan biri olarak öne çıkmaktadır.
Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Programı: Obeziteyi önlemek amacıyla, 2010 yılında Başbakanlık Genelgesi olarak yayımlanmış olup, düzenli fiziksel aktivitenin teşviki ve sağlıklı beslenmenin yaygınlaştırılmasını hedeflemektedir.
Ulusal Kanser Kontrol Programı: Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) önerdiği meme, kalın bağırsak ve rahim ağzı kanseri taramaları, Türkiye genelinde 134 KETEM merkezinde ücretsiz olarak yürütülmektedir.
Atölye sonunda, toplumun sağlığı geliştirme konusunda bilinçlendirilmesinin önemi vurgulanmış ve İGÜ Bağımlılıkla Mücadele Koordinatörlüğü tarafından hazırlanan "Sağlıklı Yaşam El Broşürleri" katılımcılara dağıtılmıştır.
