Atölyenin yürütücüsü Arş. Gör. Rabia Ceren ATEŞ, Çocuk Gelişimi öğrencileriyle yapılan atölyede makale tararken hangi internet sitelerinden yararlanılabileceğinden, anahtar kelimelerin öneminden bahsedilmiştir. Ardından “araştırma yöntemleri nelerdir, makale inceleme nasıl yapılır, özetleme teknikleri nelerdir?” isimli konu başlıkları ile makale atölyesine giriş yapılmıştır. Seçilen bir makalenin başlığı, anahtar kelimeleri, özeti ve girişi tartışılmıştır. Nicel ve nitel araştırma yöntemlerinin tanımlarından ve seçilen makalenin araştırma yönteminden söz edilmiştir. Makale incelemesi, akademik veya bilimsel bir makalenin içeriğinin, yönteminin, bulgularının ve sonuçlarının eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirilmesidir. Bu süreçte, makalenin amacı, kullanılan yöntemler, elde edilen veriler ve yazarın sonuçlara nasıl ulaştığı ayrıntılı biçimde analiz edilir. Aynı zamanda, çalışmanın güçlü ve zayıf yönleri belirlenir, varsa eksiklikler ya da tartışmalı noktalar vurgulanır.
Bir makale incelerken öncelikle dikkat edilmesi gereken şey, çalışmanın temel amacının ve araştırma sorusunun net olarak anlaşılmasıdır. Bu amaçla giriş bölümü dikkatle okunmalı, yazarın hangi problemi ele aldığı ve bu problemi çözmek için neden bu konuyu seçtiği tespit edilmelidir. Ardından, literatür taraması incelenerek yazarın çalışmasını hangi teorik çerçeveye oturttuğu ve hangi önceki çalışmalardan yararlandığı değerlendirilir. Doğru makale seçimi, akademik çalışmaların kalitesi ve başarısı açısından oldukça kritiktir. Öncelikle, seçeceğiniz makalenin çalışma konunuza ve araştırma sorunuza uygun olması gerekir. İlginizi çeken bir konuya odaklanmak hem motivasyonu artırır hem de analiz sürecini kolaylaştırır. Makale seçerken yayınlandığı dergiye dikkat edilmelidir. Hakemli, saygın ve indeksli (Scopus, Web of Science gibi) dergilerde yayınlanan makaleler genellikle bilimsel açıdan güvenilirdir. Ayrıca, makalenin yayın tarihi de önemlidir; güncel konularla ilgileniyorsanız son 5-10 yıl içinde yayımlanmış çalışmalar tercih edilmelidir. Son olarak, makalenin erişilebilir ve anlaşılır olması da önemlidir.
Yöntem bölümü, çalışmanın bilimsel geçerliliği açısından oldukça önemlidir. Bu kısımda, yazarın kullandığı veri toplama yöntemleri, örneklem büyüklüğü, analiz teknikleri gibi unsurlar irdelenmelidir. Kullanılan yöntemlerin araştırma sorusuna uygun olup olmadığı, yeterince açık bir biçimde sunulup sunulmadığı sorgulanmalıdır. Bulgular bölümü incelenirken, elde edilen verilerin araştırma sorularını yanıtlayıp yanıtlamadığı ve verilerin açık bir şekilde sunulup sunulmadığına dikkat edilmelidir. Araştırma yöntemleri genel olarak nicel, nitel ve karma yöntemler olarak üçe ayrılır. Nicel araştırma yöntemleri, sayısal verilere dayanır ve istatistiksel analizlerle sonuçlara ulaşmayı amaçlar. Bu kapsamda deneysel yöntem, kontrollü koşullarda yapılan araştırmalarla değişkenler arasındaki neden-sonuç ilişkisini inceler. Anket ve ölçek uygulamaları ise katılımcıların görüş, tutum ve davranışlarını standart sorularla ölçer. Elde edilen veriler istatistiksel yöntemlerle analiz edilir. Nitel araştırma yöntemleri ise daha çok yorumlamaya ve olguların bağlam içinde derinlemesine anlaşılmasına dayanır. Görüşmeler, yarı yapılandırılmış ya da açık uçlu sorularla derinlemesine bilgi toplarken; gözlem yöntemi, davranışların doğal ortamda incelenmesine olanak tanır. Doküman analizi, yazılı belgeler ve arşivler üzerinden yapılırken; odak grup görüşmeleri birden fazla katılımcıyla yürütülen tartışmalarla veri elde edilmesini sağlar. Karma yöntem ise hem nicel hem de nitel veri toplama ve analiz tekniklerini bir arada kullanarak araştırmaya daha geniş ve çok boyutlu bir bakış açısı kazandırır.
Sonuç ve tartışma bölümlerinde ise yazarın ulaştığı sonuçların, çalışmanın amacıyla ne kadar örtüştüğü ve bu sonuçların literatüre katkısı değerlendirilir. Ayrıca yazarın yorumlarının nesnel olup olmadığı ve elde edilen bulgulara dayanıp dayanmadığı da önemlidir. Çalışmanın sınırlılıklarının belirtilip belirtilmediği ve gelecekte yapılacak araştırmalar için öneriler sunulup sunulmadığı da göz önünde bulundurulmalıdır.
Makale özetlenirken ise bu inceleme sürecinden elde edilen temel noktalar kısa ve öz biçimde aktarılmalıdır. Makalenin amacı, yöntemi, bulguları ve ana sonuçları özetlenmeli; ardından kısa bir değerlendirme ile çalışmanın genel başarısı yorumlanmalıdır. Bu süreçte tarafsız ve eleştirel bir dil kullanmak önemlidir.
Atölyenin sonucunda öğrencilerin soruları cevaplanmış ve öğrencilerden olumlu geri bildirimler alınmıştır.
