Disfoni, larinks hastalıklarının en önemli semptomudur. Türkçe karşılığı ses kısıklığı olmakla birlikte, sadece ses kısıklığını değil, sesteki tüm bozukluklara işaret eden daha kapsayıcı bir ifadedir. Disfoni, vokal kordların vibrasyon fonksiyonu bozulduğunda veya vokal kordların üzerinde meydana gelen mukozal düzensizlikte ortaya çıkar.
Ses kısıklığının başlangıcı, süresi, ses kalitesindeki değişiklikler, kişinin sigara ve alkol kullanımı, mesleği, sesini yanlış ve aşırı kullanması, operasyon geçirip geçirmediği veya tiroid patolojisi gibi altta yatan sorunlar araştırılmalıdır. Ayrıca ses kısıklığına eşlik eden disfaji, odinofaji, hemoptizi ve ağrı olup olmaması lezyonun karakteri hakkında bilgi verir.
Disfoniler oluş süresine göre akut ve kronik, oluş şekline göre organik ve fonksiyonel olmak üzere ikiye ayrılabilir. Ses bozukluğunun nedeni muayene ve tetkikler ile ortaya çıkarılabiliyorsa organik disfonilerden bahsedilebilir. Konjenital malformasyonlar, larinks travmaları, enfeksiyöz süreçler, neoplastik değişiklikler, nörolojik bozukluklar, otoimmün hastalıklar, endokrin bozukluklar gibi birçok sebep organik disfonilerde etiyoloji olabilmektedir. Anatomik ya da fizyolojik bir patoloji saptanmamasına rağmen gelişen disfonilere ise fonksiyonel disfoni denmektedir. Organik bir patoloji olmadan sadece sesin kullanımından kaynaklanan disfonilerdir.
Disfoni değerlendirmesi çok boyutlu yapılmalıdır. Avrupa Laringoloji Topluluğu (European Laryngology Society) tarafından disfoni değerlendirmesinde kullanılabilecek değerlendirme metotları 5 başlık altında toplanmıştır. Bunlar:
-
Laringeal görüntüleme,
-
İşitsel-algısal değerlendirme,
-
Aerodinamik ölçümler,
-
Akustik analiz ve
-
Hasta tarafından puanlanan ölçekler değerlendirme metotları olarak tanımlanmıştır.
